
Mindat, Rezua le Thantlang hi khuachung i kah ruang ah!
=======
Mindat, Rezua le Thantlang hi khuachung i kah ruang ah zam tak an si. Lak khawh a si lo timi a fian hnu ah Mindat le Rezua cu an kir than hna, tawlreltu upa zong ‘dalan’ tiah thangchiat an rak tong pah ve. Thantlang cu a ciam dih deng cang caah teinak hmuh hmasa loin kir cu a fawimi a si bak lo.
MAH ralkap tei ding ah khuami nih an sining le an innlo vialte an thap dih—miphun an dawt hringhran dah! Nain, kum khat chung kan cawlcang ning zoh tikah Tt lak a fawi lo ning fiang tein kan hmuh khawh. Kum 5 zong ah lak khawh a si lai lo timi cu a lungfim poah nih fiang tein tuaktan khawh a si.
Hiti kan duh lo bikmi dirhmun ‘reality’ ah kan phak cang i thim awk dang a um ti lo hlei ah mi khuaram ah vok le ar bang an vaivuan caan a sau cang caah khua upa hna nih TT khua atlau beh nak cha cun a tangmi te ah kir in sersiam than ah a tha deuh ko hnga lo maw, zero nak cun pakhat te zong a thahnem deuh ko hnga lo maw tiah khua an khan mi khi a si.
An ruahnak le na ruahnak ai dang ko men lai, kan tuar ning ai dan cio ruang ah a si. Anmah ti khawh tawk in miphun caah an cawlcangmi khi miphun leirawi ah ruah piak colh hna awk a si lo, thuk deuh in khua tuaktan a hau. Thah ding tiang a aupitu nan tam ning ka hmuh an ka khuaruah a har, minung kan ruahnak ai dan tuk cio ning hi mu ka ti.
Thantlang upa hna nih ralkap cozah an ton hna khi miphun leirawi ah kan ruah colh hna ahcun kan lungput hi kaphnih khua ruat kho lomi extremist ‘pialsual’ kan si timi fiang tein mah le mah i hngalh nak a si hnga.
Thantlang an dawt tuk caah huat le thangchiat ton ding an theih tuk ko buin Thantlang khua le khuami hna caah a tha bik lai tiah an ruahmi an tuah khi a si. anmah pumpak ca hlawknak a um bak lo timi fiang tuk in an theih cia ko. Ruahnak le hmuh ning cu ai dang cio lai ta.
Miphun zawn ruah lem loin zapi nih an uar lai timi poah aupi a hmangmi phete pawl nakin cun miphun le khuami caah a tha bik lai tiah zumhmi kha fek tein a dirpi ngammi pasaltha hna khi uar an um tuk ka ti.
Thantlang Sersiam Thannak kong ah Hakha SAC he Tonnak kong Fianternak. (A tanglei fianternak hi June 30 ah Hakha SAC he tonnak ah aa telmi kan pale nih fianternak an ttialmi a si). 29.6.2022, zan ah Thantlang Myone Ohchohzi Hmu (Hakha Um)nih Thantlang Upa pakhat sin ah phone a rak chawnh Thaizing 30.6.2022 chun Suimilam 12 ah Vunci choh nih Hakha khua um Thantlang Upa le Pastors te Cozah Zungpi ah ton an duh hna tiah a rak chimh hnu ah Pakhat cio phone in a kan chimh.
Mah a chimh lio ah hin zei kong caihding le zei bantuk caah auh kan si zong a chim lo. Pastors te (4), Rev. Dr. Lal Uk, Rev Biak Mawng, Rev Mel Vin, Rev. Cung Lian Mang le Khua Upa (3) Pu Lawm Bik, Pu Ngun Hram, Pu Ram Khar kan kal. Meeting room kan phak ah Chin Cozah lei Upa le Pyine zungkip Lutlai an rak tling dih. Zing 10:00 am in meeting an rak tuah cang Thantlang lei Upa minung 7 le Thantlang Peng uk pa tiin a dang in an thut nak kam ah hmunhma an kan pek ve.
Cu kan thut tlawmpal ah Projector in kawlca in Ca an van tial mi a van lang. “Thantlang Khua sersiam than kong Caihkhan ti nak ” tiah ai tial mi a hunglang . Mah hnu lawngah kanmah Upa cu kan vun i fiang. Mah ca a langh hlan hi zei ah an kan auh kan thei bak lo . Kan Pastor te zong an thei lo .Khua Upa zong nih kan thei lo.
Vuncichoh nih Meeting On nak a chim hnu ah Duh Ttai Hmu nih a chim ve. Cu hnu ah Vunci dang zong nih an chim dih hnu ah Pyine hmu pawl nih an mah he aa pehtlai ning cio in an chim cio. A biapi bik an chim mi le Pyine hmu dihlak an cah mi hna cu “Thantlang kir khawh a si tik ah rianrang te in timhtuah a har lai caah a tu te in nanmah zung (Department) he a pehtlai mi cio in timhtuah nak (Plan) nan nei dih lai tiah Vuncichoh le Duh ttai Hmu nih cun an cah hna. Zei tik kir ding le Zei tik caan nan kir lai ti zong an chim lo. Cu dih hnu ah Vuncichoh nih Thantlang Upa biachim nak caan a kan pek.
Kan mah lei minung (4)nih kaa khat hnih cio kan chin. Kan dih lak nih kan chim mipakhat cu Thantlang kir than nak le Serthan nak caah hin Pakhat nak Biapi bik mi cu, Mipi kan him nakding (Security) hi a si ko ti hi kan langhter cio. Thantlang inn 1300 lengkai a kanghcang nak kong, Khuachung Ti le Mei a kangh dih nak kong a tu lio dir hmun cun Thantlang kir a fawi lo nak kong kan chim, Kan mah lei cun Bia tampi kan chim lo. A Ruang cu, March 29, 2022 hnu cun Ram a daih tik ah Thantlang khua Kirthan nak le Sersiam than nak ding kong hi ruah si seh tiah kan ruah . A donghnak ah Vuncichoh nih Rev. Dr. Lal Uk Thlacam a fial i thlacam nak in meeting cu an donghter.
Bia dongh nak ah, 30.6.2022 niah Thantlang Pastors le Khua Upa nih Ralkap Cozah cu “Thantlang kir than nak le Sersiam than nak kong ah an va ton hna ti mi Bia fang ” hi a hman bak lo mi si. An mah Cozah hi Thantlang kirthan nak kong le Sersiam than nak kong ah Bia kanruah bal hna lo. A tu tan hi an mah Cozah lei nih Thantlang Kirthan nak le Sersiam than nak ding kong ah an mah lei nih an i timhtuah mi tu kha an kan theih ter a si ti in kan ruah.
Hakha Um Thantlang Upa le Pastors
Awlokchongmi Ralhrang nih Hmunhma Sersiamnak le Upa Min Hmang in Lungṭhennak An Tuah! Hakha khualipi ah a dormi Thantlang khuanu/pa, upa le biaknak hruaitu cheukhat Chin ramkulh Ralkap uknak hruaitu (SAC) nih an cozah zung ah tonnak an auh hna i, June 30 ah SAC lei upa le Thantlang khuanu/pa tonak an ngei. Ralkap SAC upa nih tonnak (meeting) ah ngeihthlem in an thuat hna, an ambush hna. Kawl ngian le Ralkap ziaza an hman.
Hi tonnak kong ah, Social Media chan a si bang, khulrang ngai in Online ah soisel colh a hun si. Asinain, zeitindah thil a can ning a si timi ṭha tein thanh chih le hlatchih nak he ṭialmi bel a tlawm deuhmi hmuh khawh a si. Tonnak hmanthlak le soiselnak bel cu Facebook cahmai ah a hun karh ngai.
Tonnak ah a telmi sin in, “Thantlang khua-uk hlun Hakha ah hrambunh mi, a um mi pakhat nih, Hakha khuasa Thantlang khua upa pakhat auh i, Zung ah tonak ngeih ding a chimh nak in a cangmi a si. Amahbel, Thantlang sersiam Ṭhannak kong a si lai le zei kong set dah caih a si lai timi an chim cia hna lo. Tulio nawlngeitu (hramhram in a va si ko zongah) nih an auhmi hna i, ‘Aw e, nawlngeitu pei an si fom cu…’ tiah hei kal deuh dawh khin theih a si.
Asinain, cucu mizapi nih buaipi tukmi a si ti lo ai. SAC he an i tong hrimhrim timi in upa tu mawhphurhter an si.
A taktak ah kan tuakchih lomi cu, Ralkap nih an ngian in an zerṭian an chuah mi a simi kong hi a si. A taktak ahcun, Mipi lung i ṭhennak ding “Divide & Rule” timi kan lungthin ṭhencheuter i, fawi deuh in uk khawhnak ding a lam an i tuahmi a si. Zeitin hmanh lem le sawmnak an tuah khawh lo caah, an zerṭian an chuah mi a si kan ti khawh.
Tutan, Meeting chung sining a theimi nih, anmah Ralkap nih cunglei i ripawt an tuah awk men khi a si ko lai dah. Zapi an phanh hnu in, Thantlang sersiam (reconstruction) ṭhannak timi catar an hun thlai chom le, PowerPoint projector in Thantlang kong caih ding a simi an hun langhter chom hnu lawng ah, Meeting ah tel ding an sawm mi hna nih an theih chom mi a si, tiah an chim.
A zei a si poah ah, cucu an khuaruah ning ah fianglanghnak (transpercy) a um lo zia a langhnak le cunglei rumro (top-down) khuaruah in an ruahnak a langh khun nak a si. Cucaah, Ralkap nih Thantlang upa cheukhat hramhram siloah ngaihthlem in an thuat hna, an ambush hna i, anmah hlawknak caah an hman hna lawng silo in, kanmah mipi karlak ah thinlung thennak an tuah duh caah a si. Cucu, awlokchong le vansang in an umnak a ruang ah a si. Chin ramkulh cu an uk khawh lo le pen khawh lo khi vawleipi nih theih a si ko. Cucaah, ASEAN AHA Center nih tawlrel in bawmhnak pek dingmi Ralkap nih a tlaktlak dingmi zong Chin ramkulh cu an pek ngam lo caah, telh lo a si. Cucu, Chin ramkulh kanmah tein kan dirnak a langhnak a si.
Chin ramkulh SAC nih an rianṭuannak, an meeting lio hmanthlak Online ah an thlah bal lo khan a si. Tutan ah, Chin ramkulh cozah tang ah ummi thawngzamhnak (pian-cia-zi) nih anmah cathanhnak Facebook Page hmang lo in, a chung rianṭuan mi nih, a deu in a thar an ser mi “We Love Chin State” ah hmanthlak cu ṭha tein an langhter dihmi hmuh a si.
Cucaah, timh ciammam tein an tuahmi a si tiah kan ti khawh le ruahdamh khawh a si. Cucaah, kanmah le kanmah karlak ah soiselnak hi hrial deuh in, Ralkap SAC a thluak a simi hi kan fian ah a ṭha. A cunglei ah ripawt ding men le vawleipi hmai ah a herh ning bang, Thianchehnak ah an hman ding mi phun a si zong ruah chih a hau fawn.
Mahbel, thil pakhat a um ve mi cu, Ralkap nih an uknak a nun khawhnak hnga ding caah ukkhawh (control), daihter (stable) le ṭuanchuah (implement) timi a dotdot a bawmtu a simi thil ah cun, mizapi lei nih ralrin le fimkhur a hau ve hringhran.
Tutan ah, mizapi (netizen) nih social media cahmai ah, mah le mah karlak ah theihthiam lonak le soiselnak silo in, Ralkap nih kan thinlung an kan ṭhencheu duhmi a si timi i fian in, hmailei ralrinnak tu ah hman ah a ṭha ding mi a si.
Thantlang Dirh Ṭhan Kongah Ramkulh SAC Cozah Le Thantlang Khuanu Khuapa Meeting An Tuah. Pur (June) 30, 2022, cawn ninga ni ah Hakha khuapi ramkulh cozah meeting hall ah Thantlang dirh ṭhannak kong meeting an tuah i Chin ramkulh SAC CM Pu Ngun San Aung nih a telpi hna. Pu Ngun San Aung nih cun biahmaiṭhi a chim hnuah atu i an tuah liomi meeting cu Thantlang dirh ṭhannak ding kong a sinak, meeting a kaimi ramkulh zungkip ṭuanvo ngeitu hna zong nih Thantlang hi a hlan bantukin a si khawh nakhnga chimrel cio ding.
Cun meeting ah aa telmi Thantlang khuanu khuapa le Biaknak lei upa hna zong nih Thantlang dirhmun le dirh ṭhannak ah a herhmi zalong tein chuahpi cio ding, a bik in ralzam hna Hakha i ṭhialkamnak kongkau ah ruahnak chim ding, cuti ralzam ṭhialkamnak ah harnak a um ahcun mawṭaw timhtuah piak an si lainak kong le Thantlang dirh ṭhannak kongah a biapi bikmi cu i zumhnak a si caah pakhat le pakhat cungah zumhnak ngeih a herhnak kong a chim.
Cu hnuah North Western Command i Deputy Commander Brigader General Myo Htut Hlaing nih Thantlang kahdohnak ruangah ralzam in a ummi hna an umnak hmunhma ah chiah ṭhannak le Thantlang khuapi a daih khawhnak dingah khuanu khuapa le Biaknak lei hruaitu hna i bawm in rianṭuanṭi a herhnak kong a chim ve.
Cu khawh cun ramri runvennak vuanci Brigader General Han Win Aung le ramkulh cozah chungṭuan (Secretary) U Maung Maung San nih Thantlang dirh ṭhannak rian ṭuan khawhnak dingah zungkip i ṭuanvo ngeitu hna zong nih a hlankan in timhtuahnak ngeih chung a herhnak kong an chim ve.
Cu hnuah Thantlang lei in Rev. Dr. Lal Uk, khuanu khuapa in Pu Ngun Hram, Pu Ram Khar le Pu Lawm Bik hna nih ralzam hna an tlun ṭhan khawhnak ding le Thantlang dirh ṭhannak dingah ramkulh cozah le ramkomh cozah nih kan tuahpiak seh tiah an duhmi chimrelnak an ngei ve tiah theih a si.
Meeting a kaimi ramkulh level zungkip ṭuanvo ngeitu hna nih Thantlang ṭhanchonak caah an ṭuan cangmi, an ṭuanlio mi le ṭuan an timhmi kong chimfiannak an ngeih hnuah North Western Command Deputy Commander Brigedier General Myo Htut Hlaing nih ruahnak peknak bia a chim hnuah SAC cozah Chin ramkulh CM Pu Ngun San Aung nih meeting kharnak bia a chim i an meeting cu an donghter tiah theih a si. Credit: The Chinland Post, The Chin Post
Leave a Reply