Tutan kan ram buai kongah ASEAN Chairman a si mi Combodia Prime Minister Hun Sen nih kawlram mipi a kan ti ning cu lungfak bak si. Mah hi bia a chim hi ASEAN American meeting a kal lio ah an mah USA ummi Combodia mipi sinah a chim. Hun Sen nih Min Auang Hlaing Tanh in Kawlram mipi a kan ti ning cu, “Myanmar rampi a hrawk tu hi an mah mipi lila an si an mah nih an ram an hrawh dih tiah mipi fak ngai in sual a kan phawt. An mah USA ummi Combodia mipi he ton biaruah nak an ngeih lio ah a chim mi a si, tiah Irrawaddy News nih a langhter.
Kum 2022 Ah Ngeih Dingmi Lungput Kong Rak Rel Ve: Na mit in na hmuh ii na ton lomi cu na Kaa in va chim hlah. Aruang cu bia felfai lo a si kho. Na theihmi bia kha a hman bakmi a si tiah nangmah nih na hmuhton mi lawng kha chim. Na theih lomi bia cu ka thei lo ti kha tih hlah. Ka thei loh ti ko! A thei bantuk in naa umter a si ahcun nangmah lehlam na thil a rit menmen. Mi nih lung in an in cheh ahcun va chep ve duh hna hlah. An in chehnak lung tu kha na dirhmun a feh nakding lungphun ah cangter.
Minung hi kan tthancho, kan lar bakin dohdaltu kan ngei khun tawn. Dodal mi si an duh lo a si ahcun lar le minthan kha ii tim duh hlah. Buainak na ton a si ahcun ii chia rih. Bia na chimmi kha ii dinh ta law buainak cu amah tein an tian dih ko lai. Na sinak kha nangmah tein cawisan ii zuam law minih cawisan le thangthat lawng kha va bawh hlah. Khua a ruat kho lomi minung pawl he buainak na tuah hlah. Annih cu anmah le an caantawk, an sining he aakhat bang in anmah lawng va buai ko hna seh.
Mi nih theih an duh lem lomi biathli kha a chim phuangtu va si hlah. Biahman a si hmanhah, chim dih ding tinak a si lo. Thingthei cu a hmin hnu lawngah lawh ii ei a si bantuk in khuaruahnak zong hi tlamtling te le zei a si ti kha fiang tein a chuak hnu lawngah langhter ding a si. Nangmah le nangmah ka palh ii ti lengmang. Zeicahtiah ka palh ti kan ii theih hi “mi hman, miding” kan s ihram aa thoknak a si. Na thinlung chungah mi huatmi tamtuk ii chiah hlah. Cu nak cha cun kha lio caan ahkhan vawleicung ah keimah lawng hi ka um, tiah ruat law mi zeihmanh huat ding an ngei hna lai lo. Nangmah le nangmah naa huat a si le na palh tinak a si.
Mah le mah ii boachannak ngeihtluk in a tha mi a um lo. Asinain mah lungput nihcun that lo nak le porhlawtnak hmun ah in phak pi hlah she. Tangdor zong hi a tha ko nain, ralchiat tuk nak ah hmang fawn hlah. ‘Hohmanh ka care lo’ ti hmang hlah. Midang na care lonak kha nangmah le nangmah mual naa phohnak zong a si kho. Thil tha tampi tuah hi a sual loh. Asinain a rak kirthan lai tiah ruahchannak he mi va bawm hlah. Mah cu naa bochan a si ahcun a rak kirthan lo sual a si ahcun na thin hunnak mei na alh ter menmen lai.
Relchap, Uico Min Aung Hlaing Ralhrang tei khawh nak ding ahcun Pakhat lawng a lam a um cang ti khawh a si. A ruang cu ralhrang nih mipi uknak an lak hnu in nihin ahcun kum khat a hung tling cang i zeitluk in ralhrang kan tei khawh hna i ralhrang tulio cawlcanghnak thazaang le mipi thazaang a cuai vun thlai chun tik ah ralhrang hi nihin i mipi cawlcangh ning ahcun kum 5-10 karlak hmanh ah kan tei kho hna lai lo ti khawh a si cang.
Cun lamzawhnak in tei khawh ding a si tilo caah cozah riantuan tu pawl nih CDM hun tuah thawk a si than.Cozah zung rian tuan tu pawl nih CDM kan tuah cio ahcun ralhrang zung riantuannak cu a cawl kho lai lo i ralhrang cu a lungdong ko lai. Cucaah mipi nawlngeihnak a kan pek than colh ko lai tiah rak zumh a si. A zeibia cu CDM cawlcanghnak zong cu nihin ahcun kumkhat a hun tling i ralhrang cu an lungdong maw ti ahcun nemman. Zungrian zong a kalkho than rih thiamthiam. Cheukhat CDM tuahtu pawl lehlam a ingtu kan si tik ah nihin i CDM tuah ning hin hlawh a tling kho lai maw ti ahcun zeitik hmanh in hlawhtlinnak ding a lam a um hoi lo.
Cun kan mino tampi hna nih CDM le lamzawh lawng in ralkap teikhawhnak ding a lam a um tilo timi an i fian tik ah mino tampi cu ramdang ah tintan tuah in meithal i tlaih hram an thawk. Ramtang um menmen hin kan tei khawh lai ma ti ahcun nihin kan dirhmun in cun tei khawh nak a lam a um hoi ti lo. A hlan lio 88 lio ralhrang nih uknak an lak lio zongah cheukhat kan u le pawl cu Kachin ram ah meithal tlaih ding in tintan an rak kai hna. Nain zeiruang ahdah ralhrang hi kan rak tei khawh lo ti ahcun lungrualnak a rak cham bau ruang ah 88 2022 tiang ralhrang uknak tangah kan rak um rih thiamthiam. Sihmanhsehlaw nihin ahcun ralhrang tei khawh nak ding ahcun a lam pakhat te lawng kan ngei cang.
Cucu zeidah a si ti ahcun nihin CDM a tuah mi poah nih zeitluk in harsa ko hmanh uhsih lungdongh lo tein pehzulh ding. Kan tei kho ti lai lo tiah lungdongh in ralhrang sin ah kir than bak lo ding. Cun nihin i kam mino hriamtlaih ding in a um mi poah nih hin nangbu kei bu ti um lo in hriamtlai cia mi pakhat hruainak commend and order tang ah um kho uhsihlaw kan lungrual a hau. Lungrual lo in hriam kan i tlaih ahcun a hlan chan bantuk in ralhrang uknak tang ah kan um beh khawh mi a si. Lungrual nak hi a pakhatnak ah chiah kho uhsih law cu kan teinak lam tha bik a si.
A donghnak ah a herh bik mi cu hriamnam a si. Nihin i kan mino pawl nih an i tlaih mi hriamnam saqhsawh in cun ralhrang hi tei khawh nak a lam a um bak lo. I pheh ding i i forh tuktak ding a si lo. Kan hriamnam hi thawnter a hau. Ramleng um mi poah nih kanmah le si khawh cio in phaisa thawh le hriamnam lei tlaitu nih mah zawn i ruat bak ve lo in ram le miphun dawtnak taktak he hriamnam cawk bak ve ding. Kan mino pawl nih hriamnam hi cheuthum chungah cheuhnih nih a tha mi an i tlaih khawh bak ah cun nihin ralhrang cu tuhnu kum thum hlan ah kan tei hrimhrim lai timi hi mipi nih thei uhsih law ralhrang tei khawhnak ding caah lungrual tein tangti ko hna uhsih.
Cycle cawk ding in Mindat peng in Kyauk Htoo khuapiah a kal mi mino pahnih hna cu zarhkhat a rauh hnu tiangah chungkhar he an i pehtlai kho lo tiah theih a si. Kum 20 hrawng lawng a si rih mi Salai Raw Ling le Kum 18 hrawng a si mi Salai Shwe Ling Tan hna cu May hla ni hnih in Aye Skhan khuain Kyauk Htoo khuapi lei ah cycle cawk dingin an kal lio in a tutiang pehtlai khawh an si ti lo tiah chungkhar he aa neihniam mi pakhat nih The 74 Media ah a chim.
” Phaisa ting sarih an i put i khua in Kyauk Htoo khua lei ah an kal. Inn leiin phone kan chawnh hna tikah Kyauk Htoo khua chungah kan lut cang tiah an kan ti. Kyauk Htoo khua chungah lut hlah uh tiah kan ti hna i, minutes 10 hrawng lawng a rau rih lai, mah hnu cun kan call tthan hna tikah phone an tlai ti lo. Kan call tthan hna tik zongah phone a lut ti lo.” tiah a chim.
Mino pahnih an pehtlai kho ti hna lo tiah Kyauk Htoo khua kiangkap ah a um mi gate hna ah le police sakhan ah hlethlai hna tikah an tlai fon hna lo tiah an leh hna tiah theih a si. Police sakhan in kan tlai hna lo tiah an chim tikah Kyauk Htoo khua chung cycle zuarnak le a pawngkam hna ah zohhlainak an tuah hna tik ah zeihmanh a phi chuak a um fon lo tiah theih a si.
” Ni thum , nili chung kan hlet hlai hna. Cycle cawk nak zawr zongah kan va zoh hna tikah cycle cawk loin an kir than tiah an kan leh. Bank hmun an phak lio ah mah hna pahnih cu ralkap pawl nih an check hna i, fung in an tuk, an velh hna i an i kal pi hna tiah pawngkam um mi nih an kan ti. ” ti zongin a chim.
Bia vaivuan pawl kan theih tilkah mah mino pahnih an konglam cu fiangfai tein theih a herh tiah a chim chap. ” An tlai hna i, thawnginn chung an phak hnu zongah, a thah zong an thah hna zong ah, mah thawngpang cu fiangfai tei in theih kan herh.” tiah a chim.
Leave a Reply