MAH Nih PEACE A Timi Duhsa Tein Phukhat Hnu Phukhat Lawng In Lak Aduh Caah Asi
==================================
Tamada MAH si aduh caah le 2023 thimhnak tuah khawh ding ah PEACE a timi asi. Zumh hlah uh. Federal caah cun naisai. Laizo cun LAMLAM. Paucan Dohthlennak hlan ah Federal caah Hriam tlai mi Tlangcungmi Ralkapbu (EAOs) hi 17 (Angan deuh mi lawng) asi. Paucan Dohthlennak ah GZ mino hna nih hoahak mi PDF/LDF hi (400 – 500) aum lai ti asi. NUG kuttang a um le aum lo hi zat cio an si. Tcnk: BO Naga le Bo Saw hruai mi MRNA hi NUG an silo.
EAOs 17 le PDF / LDF vialte nih voikhat in kan namh ding kha MAH nih Cakei le Sahrang nakin a ṭih deuh mi asi. A tir te hrim ah EAOs hi Voikhat in a namh bal hna lo. KIA le KNU kha a tuk ṭi hna btk lawng asi. A tam bik cu EAO phukhat lawng kha a tuk tawn hna. 2010 ah Tin Sui Democracy Hnarcheu cozah an kai. KIA lawngte in an tuk hna.
TNLA, MNDAA, USWA hna nih Rallokap kha mitlet an piah I an kah ve hna. KIA a tuk ah Thazang zawr deuh seh tinak asi. 2015 ah Mipi Cozah Kanmah NLD kan kai. AA lawng tein Papek in an doh ve hna. AA le Rakhine cu cihmih uh tiah Kan Pi Suu le Chin VP Henry Van Ṭhio zong sen an thuh ve.
EAO cu hmunkhat te ah voikhat te ah ka namh hna ahcun ka tei hna lai lo ti kha MAH le Rallokap nih an hngalh tuk palia. Anmah EAO zong nih hmunkhat te ah an ka namh sual lai ti an phang caah, NCA ee, 21st Panglong Conference ee tiah, bu an ṭhen hna. NCA ah aatel rih lo mi hna nih Mahameih timi alliance an i tuah cio, Cucaah NCA phu lo EAO cu Bilaterally Agreement timi kaphnih raldaih chung nak tiah a lem soi ṭhan hna.
Cuticun Tlangcung miphun nih kum 80 deng Dohthlen mi Federal cu ceih pi loin, a dang kong tu an ceih pi hna. NCA cu kum 10 leng a upa nain, eibar an chuak lo. NCA in Federal kal ahcun: a tuanbik kum 30 hnu lawng ah aa thawk khawh ding khin thil aum. Cucaah EAO le Tlangcungmi Politicians hna an lung a dong. Paucan Dohthlennak ah PDF / CDF / CNDF / LDF lawng he I doh ding ah aa ruah I MAH aa nuam tuk. Fawi tein ka tei hna lai tiah aa ruahchan.
Kum 2 chung ah an kan tei khawh lo caah, MAH a thluak achuak cang. EAO nih an bawmh hna caah asi tiah EAOs, nan duh mi vialte kan tuah piak dih hna lai. PEACE tuah usih law tiah asawm hna. PDF / CDF/ CNDF / LDF lawng tein an um cang lai caah fawi ten ka tei hna lai ti kha a hmuitinh asi. MAH PEACE ruangah EAO phu hnih an i ṭhen, PEACE ah aatel mi le tello mi he. PEACE ngai ngai aduh lo tu MAH caah cun AMEN bak asi ve. EAO an ṭhen cheuh ahcun an lungput aa cheuh caah, Ka tei hna lai a ti.
Can rem bak asi cang tiah, Chinland cu Anawratha Operation, Karenni cu Shinphiosin Operation min in an kan namh. Mi nunnak VAN in tla an ti bang in Chinland tuk ah a ra mi Rallokap cu Chinland ramri um Sakai le Makui PDF / LDF nih an rak doh ve hna. Cucaah CHINLAND cu Karenni tluk in kan fak lonak hi asi. CNA I Maha Biuha timi Strategic Plan zong asi khawhmi asi. Sandah piah lio an thang kan chiat tuk hna lio kah CNA ralbawi an thlah I Sakai le Makui PDF he bia an I ruah cang tinak asi.
CNA ralkap zong an va um lan i, nihin tiang ral an doh pi hna. Achan cu Kalay-Kabaw: Gangaw-Ṭhilin-Kyauṭhuk cu Chin Pupa ram asi (Belong to Chin asi). KIA le KNU nih CHINLAND le Karenni kan fak tuk lai kha an ruah khawh lo caah, Raldohnak biatak tein, luphum in an i paih ve cang. Cucaah nihin tiang CHINDLAND le Karenni an lak khawh lo nak hi asi. Shanram EAO thazang nganbik hna (UWSA, RCSS/SSA) cu MAH Minung an si.
Shan ram cu anmah Rallokap nih tuk herh loin, anmah le mah a doh ter hna. CHINLAND zong ah NCA / CDF / CNDF doh ding in ZRA le MDF he an Hawikom ko hna. ZRA cu an kan doh cang. MDF belte Kanmah zong doh hlah, Rallokap zong duhhlah, an um salam ko rih.
AA hi Rallokap he raldaih chung awk ah kaphnih hnatlak nak an ngei. Tutan hrawng cu an I ngiar cio cio hna. An ki kap che, an dai chet ti in an um.
Rakhine ram ah Rallokap nih AA minung an tlai hna caah, AA nih Rallokap minung tampi an tlaih ve hna. Karen ram (Myawaddy) Miah Vuadi um AA Sakhan cu Rallokap nih Vanlawng 2 bak in an kah hna. AA 6 an thi. Cu caah AA cu Paucan Dohthlennak I tel ve cang ding in Raldoh an thawk ve cang. NUG nih BAWIPA tiah an sin ah um ding an nawl khawh cang hna. MAH a thinphan tuk cang caah, PEACE tuah ding in Rakhine Upa a tawn cang hna. AA he PEACE tuah lo cu ka molh i asi lai tiah, MAH nih ati.
Rallokap hi voikhat te ah an k adoh sual lai ti a phang ahcun: PEACE aa ti ter colh. Hihi aa chuahpi zia asi. A ceihngia zia asi. Dindaihnak le Federal pek aduh taktak caah asi ballo. PEACE in a lemsoi hna I a ngah lo ahcun I lungkhah lo ding in bu a ṭhen hna. Karen hi Buda le Krifa in an ṭhen hna. Bu 3-4 ah an I chuah ve nain a ṭhawnbik an si rih. I ṭhen hna hlahseh law, KNU lawng in Rallokap a thluk khawh an si. Mirang nih Divide & Rule an ti. Thazang der ter ah a ṭhabik asi.
CNA ah I fonh dih uh, CJDC lut dih uh, Pengtlang ah hramthlak tuk hlah uh kan timi cu Pengtlang zeirello, namneh, thlanglamh, asilo. Kan ṭhawn ding tlukin kan ṭhawn lailo, Rallokap nih an kan ṭhen cheuh sual lai ti kan phang caah asi. Tu zong ZRA le MDF cu an lem khawh cang hna. Aho te phu dah an lemsoi rih hna hnga? Shanram cu an kekpet in an ṭhen dih cang. Federal ngah usih law, Shanram in State tampi um dawh asi. Asilo ah Federal ngah hnu ah anmah le anmah an I doh lai, an I that lai, a buabai tiah Kawlte Rallokap nih an lak ṭhan te lai.
PDF/LDF hi 400-500 karlak kan um nain, Nikhat ah Rallokap he ral aa doh mi hi phu 4 kan tlin ballo. NUG nih hi vialte PDF /LDF hi an kan hruai khawh rihlo. Ralbawi pakhat tang ah order pakhat in Raldoh mi kan um rih lo. Mah le Zubui khur kan cawh cio ko. Kan hmunhma ah Rallokap an rat tikah kan doh hna I asi. Rallokap nih le hmun tampi ah voikhat ah an kal ve lo. CDF/CNDF cu NUG kuttang asilo caah va um rih ko seh.
NUG kut tang ah PDF 150-200 tal cu aum lai va si kaw, Hi vialte le CDF/CNDF le PDF Karenni vialte nih Nikhat ah, cankhat ah kan doh khawh hna ahcun: Ralhrang tei lo nak lam a um lo. Nikhat ah PDF / LDF phu 10 nih cankhat ah Nikhat chung ah kan doh hna ahcun: Rallokap Helicopter le Jet Fighters nih an zaa ti lo. CDF le NUG ralbawi hna nih thil sining hi nan va hngalh tuk lai cu si kaw, zeidah a si khawh lonak aum hnga ka ti tawn.
A tu Bantukin a pak pak tein Raldoh ahcun: Raldoh can asau lai, Mipi kan temtuar tuk lai lo maw? Hlan ahcun hriamnam aa duh ti tiang lawng in kan langh ter tawn. Nain tutan cu chimhlo awk an ṭha tilo. NUG nih nan kuttang um mi PDF LDF vialte hi hmunkhat ah Nikhat ah, can khat te ah Raldoh fial cang hna uh. Rangoon, Mandalay, Nipidaw, Mitṭhila, tbk kawlram khuapi ah Raldoh ve cang uh. CHINLAND le Karenni hi a bik in MAH nin an kan ral mi kansi.
Kanmah Pine pahnih lawng hi an kan namh. KIA le KNU nih an kan chanh in an kan nun zungzal. Chin le Karenni lawng te deuh in Ralhrang nan kan doh ter mi Policy le mumal hi NUG nih thlen cang rawh uh. NUG PDFs 200 lakah 10-15 tal nih CHINLAND le Karenni ah Raldoh kan doh lio ah Raldoh ve cang hnaseh. NUG nan daithlan tuk ruang ah CHINLAND kan ralkapbu le Karenni ralkapbu an thih lo ding mi tamtuk kan thih cang. Hmapu loding tamtuk kan pu, tbk. Mipi tem tuarnak a fak chinchin. Ralzam hi 760000 (758000) kan si cang.
Paucan Dohthlennak hlan ah aum cia I Ralzam he 1000000 leng kan phan cang. Rian a har caah tirawl Eidin kan harsat tuk cang. Thilṭhit nak Cetzung rian ṭuan tu 220000 leng cu kan tlau cang. Thilṭhit nak Cetzung 700 leng ah 500 lawng hi bultan aa merh khawh mi asi. Cazin lak khawh lo mi, kan hngalh khawh lomi, kan bang khawh lomi, tbk mipi harsatnak hi an tamtuk ngamsam dakaw. 30 million leng cu mi sifah kan si cang. 10 million cu sifah mi hna nakin a sifah deuh mi kan si cang. Rianrang tein Ralhrang thluk awk ah, Nikhat ah le cankhat te ah PDF / LDF 10 tal nih Raldoh ding in planning ngeih awk ah acan acu tuk cang. Crd-Zintincuai Cinzah
Leave a Reply