Paletwa peng Abawngta(အဘောင်သား) khuami hna cu SAC ralkap nih an tukvelh hna i khuami cheukhat cu Supoh(ဆူးပုတ်) tlang lei ah an kalpi hna tiah khuami nih an chim. May 30, zinglei suimilam 10:40 hrawngah SAC ralkap thazaang 60 hrawng cu Paletwa peng Abawng khua ah an lut i khuachung mi hna cu an tukvelh hna leng ah an phone zong an chuh hna tiah khuami nih cun an chim.
Abawngta (အဘောင်းသား) khua ah cun SAC ralkap khah-lah-yah 232 tat-mah 55 le khah-lah-yah 539 phufonh in thazaang 60 hrawng cu an lut i, Abawngta khuami cu an tukvelh hna cun Supoh(ဆူးပုတ်) tlang lei ah an kaipi hna tiah an chim. A luancia May 26 ah Abawngta khuapawng ah SAC ralkap le AA kar kahdohnak a chuah hnu ah Abawngta khuachung inn hra uktu cu tlaihkhih a tonnak in thlah a si nain khuabawi cu thlah a si rihlo tiah khuami nih an chim.
SAC ralkap nih Magway ramtthen, Saw peng ,Kyaukhtu vanlawng bual ah May 30 ah SAC ralkap 300 tluk hrawng a thumh hna hna tiah theih a si. “Nizaan ah UAV Drone a rak kuat cang, nihin ah vanlawng nganmi a ttum, cu vanlawng chung ahcun SAC ralkap 300 hrawng cu Kyaukhtu vanlawng bual ah a thumh hna caah kahdohnak a chuak khomi a si” tiah Mindat CDF in tuanvo ngeitu pakhat nih a chim.
Kyaukhtu vanlawng bual ah SAC ralkap nih thazaang a chap caah Mindat, Kanpalet, Kyaukhtu, Saw pengchung PDF le CDF hna nih ralring tein le timhcia tein um ding ah a chimchih. Kyaukhtu vanlawng bual hmunhma ah a phan cangmi UAV Drone cu ton-khat le cheu tluk a ritmi a si i mei kanghnak a chuahter khotu bomb zong phurh khawhnak thazaang a ngei mi a si caah, mizapi ralkap phu hna le mizapi nih bomb khur a rannak in i cawhcia a herh tiah a chimchap.
Relchih, ”Paletwa kan miphun hawi hna Tikir an phaknak tuanbia tawi” Khuazaa um Chin/Lai miphun hawi hna nan sinah Paletwa ramkulh i a um mi kan miphun hawi hna Thangtlang peng Tikir khua an phaknak kong he pehtlai in theihduh le hngalhduh mi tete kan um hna caah a tanglei bantuk in an sining tlawmte ka van langhter.
Paletwa ram cu nantheih bantuk in AA hriamtlai le kan Cozah baitak tein an ni dohnak hmun a si I harsatnak tampi antong hna. A tu i kan Unau hna anton ning cu hitihin a si.
1. An rak umnak khua taktak cu Paletwa Myone Pitaung khua a si i Inn 57 khua ansaknak hmun a si.
2. Pitaung khua cu AA nih a chuhhna I anmah AA Sakhan ah anhman.
3. Pitaung khua in Miza khua ah an ni tthial hna. Cuticun hmunkip kaakip ah an ni tthek hna
Cuticun harsatnak phunkip antong hna. Ralzam dirhmun in an um tik ah ralzam mi hna bawmhnak tete cu nantheih bantuk in antuah pah ko nain min cazin lawng an kan lak I kan nih Chin/Laimi cu an kanpe lem lo. A phungmen tete in kanco can a um. Cucaah kan upate nih khua an khang I hiti hin cu a si kho tilo, kan chuah semnak kan Laitlang ah kan kir ko cang lai, cucaah minung pahnih kan nithim lai I kan Pupa kan nupa hna umnak kan Laitlang ah kal in hmunhma zoh ding in timhtuahnak kanngei ti a si.
Cu I kan Chin/lairam I a kal dingah minung Pahnih anthim hna. Pu Lal Cawnh. Kum 43. A phun Zathang le Pu Sa Mai. Kum 42. Phun Hlawnching hihna hi kan Latlang anphan. Hakha anphak in Pyine Sipin bawi hna nih khah Hakha ah Innhmun kan inpek hna lai I hika ah khua nansa lai anti hna. Anti mi hna cu kannih cu Cozah rianttuan in paw aicawm mi kan si lo, lothlo mi kansi caah kan um kho lai lo, Thantlang ah kanlan lai anti I Thantlang lei ah anthlah hna. Thantlang anphak ah Myone Sipin zong nih Hakha I anti hna bantuk tein khah Thantlang ah Innhmun kan in pek hna lai I khua nansa lai anti hna nain anduh hlei lo khuate lei ah kanlen ko rih lai Lothlawhnak hmun a um nak ah kal kanduh anti tik ah Thantlan Myone Bawi pawl nih sicun Tikir ah vakal tuah u anti hna I Myone Bawi hna nih Tikir Pastor an pehtleih tik ah thil sining anchimh I Hriangkhan tiag kan van thlah hna lai I nanmah nih Hriangkhan tiang rak dong ve hna u tiah anti hna.
Cuticun 20 September 2019 ah Thangtlang peng Tikir khua anphan I khua nupa hna sinah an sining anchimh hna tik ah a thaizing 21 September 2019 ah Tikir khua sining le hmunhma le khuaram kong anchimh anvah pi hna tikah Hika Tikir khua hi Pathian nih an kan pekmi hmun cu a si. Cucaah kan sining cu hihi a si. Kan umnak ah harsatnak phunkip kantong cang i umnak khurding in kanra i kan semnak kan Lairam kan van phan cangi Tikir khua cu kanmah khua a si ve cang. A mah belte kannih cu ral ruang ah a zaam mi kan si I ngeih mi kanngei lo kan ngeih mi hnihkhat hmanh kaltak le lakpiak dinh kan si. Nanmah nih Innka nan kan onh a si ahcun kan mipum lawngin kan rakphan lai i kankal umnak kong zongah nupa le pi le pu pei nansi cu nanmah kan in bochan ko hna ti a si.
Cuticun Tikir khua nu le pa hna nih anceih tik ah kan pupa phungthluk ah milut dawnhlah zullut dawn ti a si bantuk in hitluk in harsatnak a tong mi hna kan miphun hawi hna cungah kansi khawh lo lengtiang in kan ni zuam le kan ni timh a hau ko Pathian nih tikir caah thluachuah an kanpek mi zong a si ko lai tiah anti i Lunglawm tein kan in cohlan ko hna tiah bia anleh hna.
Cuticun US a um mi kan U Sang Hmung te chungkhar hna nih kan Unau hna kankhau te an van phanh cu Pathian sin lunglawmh thlathlohnak te raktuah piak hna u a ti i Vokthau sumnga (5) in 25 September 2019 ah khua nupa hna nih antuahpiak hna. Cun kal umnak te zong Phaisa Singhnih an rawnh hna i 26 September 2019 ah thantlang lei an ankal tthan.
Hakha anphak in Pyine Sipin bawi, U Soe Thet (Paleltwa mi) an rak ton. An harsatnak le tthialkam/pem an duhnak kong an vung chimhruah tik ah, Sipin bawi nih, an peng le an khua in minung mah vial nih chuah taak lai a sianh hna lo ruangah, “Nan I tthial lai lo, nan umnak te ah vung um ko u” Miza khua cu a raoh hlanah Myo kan van pek lai tiah a ti hna. An kirnak ding lamcaw ah phaisa tinghnih a rak pek ve hna.
Cuticun Paletwa lei anphan hnu ah khua nupa hna he pehtleihnak an ngei peng hna I tthialkam dingin timhtuahnak cu an rak ngei peng caah a hnu ah Pyine lei in an konglam le an tthutdirnak dingah, hlathlai le zohfel zong an van ngei ve. Chin Ramkulh Cozah bawmhnak in Hakha in 8 September 2019 in Mawtaw 5 in an va lak hna I 15 November 2019 Sml. 14:30 ah Tikir khua dam le tluang tein an phan kho. Minung 100 an si I Inn dawng in 21 an si hna. Anphaknak lamtluan vial te chungah kan miphun hawi hna nih Eidin in siseh anherh ning in a zohkanh tu hna nan dihlak chung zongah lawmhnak chim kan van duh ko.
An sining tawite…
Kan miphun a si mi hna hi 1558 hrawngah kan Laitlang in Paletwa ram lei ah an ni tthek hna. Thantlang peng Lungzarh khua in Hriphi khua in khitikhin kan van len tiah a chim. An phun zong kanmah lei phun tete an si hna. Tc 1. Zathang. 2. Hlawn Ceu, 3. Clawnching biabantuk ansi hna. Biaknak zongah Khrihfa an si dih.
1. Mirang nih KUK KI an kan ti
2. Bangladesh nih BAWM a kan ti
3. Kuami pawl nih LAI ZO an kan ti
BAWM ti cu an duh bak lo LAI MI kan c ko an ti.
Thlacam bawmh kanherh ko.
Cucaah Ralzam dirhmun bak in minung hizat 100 leng an van phak tikah lungre a thei ngaingai ko. Ralzam dirhmun in Ramthumnak a phan cangmh hna nih cun an sining hi tampi kan ni fiang ko cang lai. Kukhat kumhnih tiang khi biatak chuah in zohkhanh le kilven cu an hau ko lai caah khuazaa um kan chin/Laimi hna nih nan thlacamnak in kan philh hlah ulaw kanthei ve peng ko u tizong nawl le theihter kan van in duh ko hna.
Note : mah Ca hi ” Roland Thang Khiteng ” facebook ah lakmi asi.
Nigeria ram chak lei ah a um mi, Khirihfa biakinn pakhat ah a herhmi a ngeitu pawl bomh dingah timhlamhnak ngeihin tuah mi ceihhmainak chungah mibuu pinih dohnak a chuak caah fapawi nu tel in minung 31 an nunnak a liam i minung pa 7 nih hliam an tuar tiah theih a si. Rivers State ah a um mi King Assembly Biakinn ah a herhmi angeitu pawl caah ceihhmainak an tuahnak ah cun mi tampi an itel kho hna tiah theih a si. Mah biakinn ah cun man lo tein thilcawh khawh nak caah tiin Kum fatin te ceihhmainak an tuah peng nak a si tiah theih asi.
Africa nih chawhlehnak thatytha company tampi a ngei ko nain, Nigeria ram cu minung 80 million hrawng sifak in an umnak ram a si i, Mah ceihhmainak an tuah mi cu Nigeria ram ah Sifak pawl nih man lo tein thilcawk khawhnak ding caah kum fatin te an tuah peng mi a si tiah theih a si. May thla ni 28 ah tuah mi,
Ceihhmainak cu zinglei suimilam 9:00 hranwgin thawh dingah timhlamhnak an ngei ko nain mi tampi hna cu zingkaa suimilam 5:00 hrawng in an rak ithawk cang hna ii, tawk an hrenh mi kutkaa cu an boh i mibuu piin an rak lut hna tiah theih a si. Mibuu nih an doh ruangah a thi mi hna laak ah hngakchia hna zong tampi an i tel i minung pa 7 nih hliam an tuar tiah theih a si.
Mibuu pinih doh a ton hnuah a nunnak a liam mi chungkhar pawl nih biakinn leiin tuanvo ngeitu hna cu an doh nak hna kong cu mithmuh tette pawl nih an chim ko nain Biakinn lei in zeihmanh chim phuan mi a um lo tiah theih a si. A tu bantukin Nigeria ram ah mibuu nih doh a ton hi a tu lawng si loin kum 2013 lio zong ah a rak bal cang ii minung 23 an nunnak a liam tiah theih a si.
Leave a Reply