
Mara Miphung Konglam By; Mg Mg Soe
========
Mara miphun cu Chiram ah a um mi Miphun 53 lak ah Miram in kawh mi Mara tiah langhter mi cu ka hmuh .Mara hna cu Mara Miphun ti lawng in auh a si. Chin miphun tiah langter si lo. Mara hna cu Chin state ah aum i Thantlang peng, Matupi peng , Palewa peng ah an um cu hmuh a si.
India, Mizoram ah Mara miphun hna cu an um ii Mara miphun mah tein i uk khawhnak Khua khan lairelnak nawl an ser piak hna cu hmuh a si. A tu Chin state aum mi Mara miphun hna cu peng le tlang an i dan hlei ah, Mizoram bantuk an mah Miphun an umnak hmun ah Mararam tiin fonhtom piak an ti hi ka hmuh.
Tu chan ramkhel cawlcangh nak in kum 1990 kum ah Mara mipi party ‘ Mara People Party’ tiah an rak sersiam ii kum 1990 election ah hmunhma pa 4 hmunhma in an rak i zuam ve ii Matupi peng ah hmunghma pakhat ah tei nak an rak hmuh. 1991 kum March thla 11 ni ah Mara mipi “Mara People Party’Cu Nah Wah Tah lei nih cozah cu an rak hrawh than. Kum 2015,2020 election ah National League for Democracy party cun an dir pi .
Mara miphun si mi Dr. SaSa cu National League for Democracy party an dir pi bik tu a si tiah mi tam pi nik kan theih cio. Kum 2021 Chin state cawlcanghnak ah mah le peng cio in Chinland Defense Force an dirpi hna pin ah Zo, lautu, et.; pengtlang deng cio in an dir cu hmuh a si. Atu 2021 kum December thla 21 ii aa chuak mi ah an langhter nak ah cun Mara ralkap an dirh ve ti si.
Mah an langhter nak ah Mara miphun cu a hlan ah Mara miphun cu siangpahrang ,hmunhma ngei,khua ngei tiah khua rak sa mi kan rak si Marang nih an kan uk kum1896 ah The Chin Hill Regulation Act an rak tuah lio zongah Mara miphun cu an kan huap kho .
Kan mah le kan nunphung tein khua kan rak sa ko tiah an ti. 1948 kum Mirang kut tang ah luat nak kan hmuh kaain 1962 kum tiang Constituency pa 4 in an kan then ii kan i hruai. Kum 1974 in a tutiang Matupi, Thantlang, Paletwa tiin then in kan i hruai.Ram chung hruai nak ah cun 1960,1990 election ah Mara cu kan rak zuam ve ii teinak ka hmuh ko nain, kum 1962 ah aanaa lak he 1990 kum election ah cohlan si lo tiah an rak ti ti.
Ca chuah ning ah kum 2008 August thla 17 ah Mara People Army cun an rak dirh ii an cawlcangh hna . kum 2009 August thla 12 ah India ramri hmun pakhat ah Nah Ah Phah, aiawh tu hna he an nih tong ii a phi a rak chuak lo. Mara People Army cawlcanghnak zong kum 2012 an rak dinh tiah an ti.
Kum 2017 September thla 30 ah an rak fonhtom than ii Mara National Liberation Front le Mara National Army cu an rak dirh than. kum 2018,2019 kum ah tlangcung hriamtlai phu pakhat he an rak i pehtlai. Kum 2020 september ni 20 ah Mara National Pary Tiah an rak thlen.
Kum 2021 kum February khawh in Chin State cawlcanghnak ah Mara National Defense Force tiah September thla chungah an rak thlen tthan hnu ah,Kum 2021 December thla 13 ah Mara Army tin an then than.Chin State ah mah le pengkulh cio in Chin Defense Force cu an dirh cio hna. Mara ralkap thazang cu ho hmanh nih theih khawh a si lo.
Sinain social media chung in kan hmuh ning hmanthlak zoh tik ah an ralkap thazang an tam lo cu kan theih. Atu ah Mara Army cu Chin National Front telhin, phu 16 hna telh in Chinland Joint Defense Committee ah a tel dawh a si lo. Chinland Defense Force Mara cu Chinland Joint Defense Committee kuttang ah a um tiah theih a si. Mara miphun zong ah lungrual lo nak an ngei ti khawh asi.
An mah cu ral lei nak in Mara miphun mah te khuakhan leirelnak nawl ngeih kha an timh deuh mi an rak si rua. One Chin cawlcanghnak ah Zo, Lautu,Mara hna ii an ruat nak kan zoh tik ah an dang ngai hna tiah kan hmuh. Chin ram pi ii buai nak ah kan ruat ngai a hau ve mi si. Chin ram uknak kan ser tik ah peng tlang in khua a sa mi cio caah uknak nawl an ramri ser piak a hau kho men tiah ruat khawh a si.
Mah ban tuk in ka tuah piak hna tik ah a fawi hnga ma,buai nak achuak chin chin hnga ma tiah ka ruat . Peng tlang in uknak hruai nak nawl kan tuah tik ah Federated Chin State kan tuah ah cun Chin ram kan i hruai nak ah a tha bik men lai tiah kan ruat a hau.
Chin ram ah pengtlang cio a lung a khat lo mi tuanbia kan ngeih caah kan mah chan zong ah kan tuah khoh rik lo mi thil kan ngeih rih. Chinram telh in mah le Miphun covo he pehtlai in cawn le hngalh tampi kan herh rik ko.
Laknak-Mg Ma Soe Facebook
Leave a Reply