
Myanmar Ralzam Hna Khirh Țhannak Kong India le SAC A Thli In An I Ceihhmai
==========================================
Myanmar ram buainak ruang ah India ram ah aa dor/zaam mi hna, Myanmar ram mi hna khirh kirter țhan ding le hmunhma peknak ding kong India le SAC nih a thli in an i ceihmainak ca a chuak.
SAC Foreign Minister U Wana Maung Lwin nih August 5 nicaan in SAC nih ca a kuat mi chung ah ”Myanmar ram in India ram ah a lut mi hna, Phungning loin ai ṭhialkam mi hna kong he pehtlai in thawng nan theih ahcun Myanmar lei rak theihter/ pehtlai ding in Myanmar Foreign Minister le India Palai cu July 26 ahkhan tonnak an ngei.
Hi kong he pehtlai in Myanmar le India ramri ah ai dor mi hna kuat țhannak kong le hmunhma peknak kong ah ah Mizoram State Cozah nih Kolkata khuapi Myanmar SAC Office ah theihternak ca a kuat ve .
Mizoram cozah nih ca kuatmi ah cun Myanmar ramchung a him lo ruang ah a rak zammi Myanmar ram mi hna nih an hmailei ca tiang ah humhimnak an herh caah ramhnih lutlai hna tonbiaruahnak ngeih ding le tawlrel ding in SAC sin ah nawlnak ca a țial mi zong cu a thli thup cakuat chung ah cun hmuh khawh a si.
India Cozah cu ralzam he pehtlai in hnatlaknak minsen a thu lomi a si caah Mizoram ah a rak zammi ralzam pawl cu Myanmar ram ah kuat ṭhan nawl in Mizoram State Cozah cu nawl a pek nain, Mizoram State Chief Minister Pu Zoramthanga nihcun Myanmar ram in Mizoram State chung ah a rak i dor mi hna hi ka kirter hna lai, lo tiah India Central Cozah cu a rak leh caah nihin tiang Mizoram Cozah nihcun ralzam an cohlan peng i Cozah le Zatlang bu kip nih ralzam camp an sak i an zohkhenh hna.
Ye-U Peng, Chanthar Khua Ah Kahdohnak A Chuak i, SAC Ralkap 3 An Thi, 5 Hliam An Tuar: Sagaing ramṭhen, Ye-U peng, Chanthar (ချမ်းသာ) khua ah rallam a sialtu SAC ralkap hna cu, Kunoon(ကွမ်းအုံ) khua pawng ah Bumaukseih, Shwebo PDF 9, 11, 24 FRF le DRPA phu hna nih bomb le hriamngan in an kahdoh hna. Cu kahdohnak ah cun SAC ralkap 3 hrawng an thi i, 5 hliam an tuar, tiah tualchung hriamtlai phu nih an thanh. SAC ralkap hna nih Kunoon khua cu an khangh, tiah an thanh chih.
Relchih; Russia Cu A Lo Hoi Ko!, August 9, 2022 i Saki, Crimea Russia air base cu Ukraine long range missiles nih a den ciammam i Russia raltuknak Vanlawng thatha ceilak an hrawh piak. An hrawhmi Russia raltuknak vanlawng pawl cu; Su-27s pariat, Su-30SMs pali, Su-24s panga, Mi-8s paruk le II-20 pakhat an hrawhmi hi asi.
Fordes nih a man a tuak i US $380 million man asi ati. Hi Saki airbase ah Russia vanlawng a ummi dihlak hi US $650 million in $850 million kar man vanlawng a um ti asi. A zatceo cu an hrawh piak ko rua hi. Russia nih a sunghmi hriamnam hi US $ trillion tamtuk man asi cang.
Nihin cun Russia nih Ukraine a kah Ni 170 nak a tling cang, Russia ralkap 43,200 an nunnak a liam cang, tiin Ukraine nih cun a chim. US lei nih an zumh ning ahcun a tlawmbik Russia ralkap thimi, hluamtuar, a zaam mi le tlaihmi hi 80,000 renglo an tling cang lai a ti.
Soviet–Afghan War (1979–1989) kum 10 chung ahkhan Russia (Soviet) ralkap 14,000 tluk lawng an rak thi, tutan Ukraine ral cu thla 6 te lawng asi rih nain Russia ralkap thimi lawng thong sawm nga tluk deng an nunnak an liam manh. Hi tining tein thil a kal ko ahcun Russia nih zeitilam hmanh in a celh cawk te lai lo, hmasawnnak lian ngaingai le tuhi a ngei fawn lo caah a kir zau ahhin a caah a damnak thabik asi ko lai dah.
Rili ah a Tla mi an Raltuknak Vanlawng US Navy nih an Char, Hi vanlawng hi dollar million tampi man a si i, kan hnung zarh ah khan, kan vanlawng phurtu tilawng (Carrier) nih meng 2 tluk a thuhnak Mediterranean Rili ah a thlak sual i, a tu cu kan char khawh than cang, tiah Monday ah khan US Navy nih a chim. Italy ah hmunhma a khuarmi US Sixth Fleet (tilawng run) nih an chim ningah, ruahlo piin nikhua a chiattuk caah, Nimitz-class Carrier USS Harry S.
Truman i chiahnak hmun in F/A-18E Super Hornet vanlawng hi July 8 ah tili chung a tlak hi a si. August 3 ah khan thatein kan char than i, Europe i vanlawngkawrawn pakhat ah an chiah cang. Duhsah in US lei ah an kirter te lai, tiah theih a si. Pe 9,500 a thuhnak Mediterranean Rili tawne chungin F/A-18E cu kan char. CURV-21 tilawng kan i hman i vanlawng cu kan cawi. Sio bantuk thir ai kuaimi cu hri ah an thlaih i, vanlawng cu an sio. Bahamas-flag ai tarmi phuntampi rian a tuan khomi tilawng nih a char a kan bomh, tiin the Sixth Fleet nih an chim.
Kan i timhmi can chung te ah rian thatein lim kho dingin kan team pawl an cawlcang hna. Vanlawng umnak kawl le char hi suimilam 24 chungah kan lim. Kan team hna an thazaang chuahmi le thiltikhawhnak thawngin a si, tiin Lt. Miguel Lewis, Sixth Fleet officer, nih a chim. Vanlawng a tlak nak in kan char than karlak hi ni 27 a rau. A thukmi rili chung hmanh ah US Navy nih kawlhawlnak thatein a tuah khawh ko, vawleicung pumpi zongah kawlhawlnak rian a tuan khawh ko, timi hi tutan kan dirhmun nih a langhter, tian Sixth Fleet nih an chim.
F/A-18E hi 2021 December lio tein khan Harry S. Truan Carrier Strike Group ah an hman cang i, Carrier Air Wing One, timi mission ah telh ve mi vanlawng a si. A hramthok ah cun Harry S. Truman carrier hi Middle East kongkau he pehtlaiin rian an fialmi a si nain, Russia le Ukraine an buai hnu in Europe ah an thial than hi a si. Eastern Europe i ral a thawh hnu in cun, NATO sentariconghnak ah punghmangtein ai tel.
July i vanlawng tic hung a tlaknak a ruang hi Sixth Fleet nih an hlathlai lio pi a si. Punghman in cun hi vanlawng hi tilawng a tuangphah cungah cincik in thatein hren tawn peng a si ko. Cuaah tutan thil a cangmi hi punghman thil cu a si ruam lo, tiah mifim nih an chim. January zongah khan, F-35C Lightning II vanlawng zong South China Sea ah a tla bal. USS Carl Vinson carrier i an chiahmi a si ko nain, amahtein rili chungah a tla, tiah theih a si.
The Pacific Fleet le Naval Sea System Command nih zarh nga lenglo chung char an zalh hnu ah, March ah khan pe 12,400 a thukmi rili tawne in the 5th Generation fighter (F-35C) cu an char khawh. Asinain, cu kong cu rili ralkap (US) 5 nih a thli in hman an thlak i online ah an tar ruangah dantat an i huah, tiah theih a si.
Leave a Reply