
Catialtu: Saya Rung Kaw: Khuachung Raldoh Aduhlotu cu NUG Adohtu le MAH Lei Ah ṭantu Nansi ko NUG le SAC Cozah si awk ah (Legitimacy) a tlangpi (3) in, UN nih biachah nak a ngei. (1) Mipi cohlan nak, (2) Geneva Upadi Zulh nak (International Law), (3) Hmunhma hip nak (Territory Influence). NUG nih (1) le (2) in a tei. SAC nih 3nk in a tei ve. A biapit bik cu: Lambar (3) hi asi. UN zong nih No (3) hi biapibik ah an chiah ve. UN ah hrikhnuk Caan asau mi hi Lambar (3) hi NUG nih a hlawhtlin rihlo caah asi.

D-Day sullam cu Mipi le SAC Ral kan i doh cang lai, Kan zemlo Sa zong i can dih usih tinak asi. Khuapi pakhat hnu pakhat tukin lak kha Saduhthah bik asi. Khuapi cu kan tuk ne loah, kan lak khawh lai maw? Dr. Zaw Wai Soe nih “DDay muru cu khuapi laknak Puai” ati ve “မြို့သိမ်းပွဲနဲ့နယ်မြေသိမ်းပွဲစတင်တော့မည်” tiah Dr pa nih a ti ko. Khuapi, Khuate le Ramlak thlu loin kahin Junta Coup cu a cihmih awk ah NUG DDay thanhnak cu asi. CNA – CDF Raldoh ningcang cawnpiak cu; NUG he naa kalh diam.
NUG ke phelhtu le a dohtu na si ko. MAH le SAC nih cucu an hngalh tuk palia caah Khuapi le Khua chung hip awk ah hma an lak colh. Khuapi chung lawng ah khua an sa ve. Khuapi chung bakah tlumh (Hover) in, Khuapi an hip hnu ah khuate ah ralkap chiah dih kha 2nd Planning asi. An 1st planning asimi tlinter awk ah Khuapi chung lawng ah an um lai. An i ṭhialkam Ni dah tilocun Khuapi ah an um peng lai. Mipi nih kan fuhpanh bikmi Sii Inn, Biak Inn le Siang Inn ah um hmun an khuar mi hi SAC nih khuapi le mipi cu kan hip dih hna.
NUG cu Ground level ah kan tei tuk tiah UN ah langh ter aduh caah asi. Khuachung ah kan kah hna lo zong ah mah tein khua chuak tak ding in, khua an khan ṭhiam ṭhiam lai. Khuami cu um thiam loin, Sivang in, lungdong tukin tuahto kan si ṭhiam lai. Ralhrang Kawl Ralkap nih, Thinlung Ral in mipi an kan doh rih tihi hngalh a herh. Mipi hrem, thahnawn, Meikhangh, khuapi in dawi le ṭhawlh, tbk in a fak khawh chung in tuahto le lungdong ter kha asi. Cu vialte hlawhtlin awk ah a ṭhabik cu Khuapi chung um in khuasa kha asi.
Mipi (Ground level ah) le NUG (UN level ah) tei awk ah SAC ralkap nih khua chung lawng an um hi asi. NUG nakin Hmunhma ka hip deuh ti kha a duhmi asi. Khuapi chung in Ralkap ṭhawlh awk ah, khuapi bak ah kahthat in dawi an herh. An ban in rawt an herh. CNA – CDF nih hmunhma kan hip cu UN ah Mipi le NUG teinak asi kha philh lo awk asi. Khuapi chung raldoh tikah, Mipi nih himbawm tein, Zeitindah kan in kilven lai? timi cu ka timeline ah ka pholan cang. Tang link ah lut tuah.
Khuapi chung in kan ṭhawl khawh hnalo ahcun, Khuapi velchum ummi khuate vialte (Khuafo, Arcerh, Hmunthar, Lungzarh, Tlangrua, Sopum, Thlualam, Khuchah, Vanzang, tbk) kha hram hram in an ṭhial ter hna lai. (Mandali Azardaw Myone khua 15 an ṭhial ter. CDF / PDF Khuapi le a velchum ah umhna hlahseh tinak). Cu khawh in Vanzang camp an namh lai, Tlangpi camp an nam rih lai. Ralkap le Hriam thazang dihlak hmang in Chin Ralkap HQ an namh lai. Cuticun Chin mi nih Ralkap ngei loin kan um cang lai.
Cu caah CNA – CDF Raldoh nan cawnpiak mi hi Chin Ralkap le Chinmi tlaulan nak lei ah a panh pi tu asi deuh. Khuapi chung ah Raldoh na duh lo ahcun, Theory le Political Ideology incun, MAH minung nasi kha va philh hlah. Na thlarau zong in. CNA ralbawi si law cu: MAH fanu pek ruang ah Chinram zuar ding tu Thlarau ngei na si. Khuapi ah Raldoh hrial uh na ti ahcun: NUG i Khuapi pakhat hnu pakhat lakding hmuihtin kha rawh cikcek seh na ti bia. NUG le CDF ke phelh bia asi. NUG planning tlin hlahseh tiah indirect in na ti bia asi.
Nan duh ning in CNA – CDF cawl cang seh ti hi, mi ning hngalh nan sinak naa pho lang tu asi. CDF nih Khuapi Chung Ral andoh tikah Code of Conduct ti mi zulhphung an ngei. NUG le CNA CoD tiah pahnih tling khitkhet tein an ngei. Ralhrang Kawl Ralkap tu hi CoD loin raltukmi an si. Anmah phung zong zulh loin an um fawn. Raltuk nak hmunhma hi Paihbual btkin a ri khiah awk a ṭha lo. Salai NSA paih singkhaw btkin CNA – CDF cu singkhaw rai asi lo. Na singkhaw ding mi cu MAH le a minung Chin Luban Lubo rual, Ralkap minung Chin Dr te tu an si deuh awk asi.
Leave a Reply