๐Œ๐ฒ๐š๐ง๐ฆ๐š๐ซ R๐š๐ฆ ๐‹๐ฎ๐š๐ญ ๐๐ข ๐‰๐š๐ง๐ฎ๐š๐ซ๐ฒ ๐Ÿ’ ๐ก๐ข Zei Ni Dah A Si ๐ต๐‘ฆ: ๐‘†๐‘Ž๐‘™๐‘Ž๐‘– ๐พ๐ต ๐‘‡โ„Ž๐‘Ž๐‘ค๐‘›๐‘”

๐Œ๐ฒ๐š๐ง๐ฆ๐š๐ซ ๐ซ๐š๐ฆ ๐‹๐ฎ๐š๐ญ ๐๐ข ๐‰๐š๐ง๐ฎ๐š๐ซ๐ฒ ๐Ÿ’ ๐ก๐ข Zei Ni Dah A Si ๐ต๐‘ฆ ๐‘†๐‘Ž๐‘™๐‘Ž๐‘– ๐พ๐ต ๐‘‡โ„Ž๐‘Ž๐‘ค๐‘›๐‘”
==============================

Tukum Kum Thar 2022 January 4 hin cun Rampi Luat Ni kum 74 tlinnak a si cang. โ€œLuatโ€ ti mi biafang hi a sunglawi tuk mi a si. Hremmi, ukmi, penmi, namnehmi, zawmhtaihmi le pheumi sinak in luatnak kan hmuh ni a si tik ah a sunglawi tuk mi a si. Cucu zeidah a si, ti kha a tawinak in ka vun langhter than.

๐Œ๐ฒ๐š๐ง๐ฆ๐š๐ซ ๐ซ๐š๐ฆ ๐‹๐ฎ๐š๐ญ๐ง๐š๐ค ๐๐ข
============
Myanmar ram cu a tlangpi in Mirang le Japan kuttang ah kan rak tla. 1886 kum khan Mirang ,British kuttang ah kan rak tla cang. Hi lio ah ram hruaitu hna nakin Siangakchia le Phungki pawl hi luatnak kan hmuh nakhnga an rak cawlcaang deuh ti khawh a si. 1942 kum, Vawlei Ralpi 2nak World War 2 a dih lai ah Myanmar ram cu Japan kuttang ah kan tla ve.

General Aung San nih Mirang sin ah, โ€œLuatnak kan pe u,โ€ tiah a rak hal. โ€œTlangcungmi he vaa ruah hmasa u,โ€ an rak ti ca ah, Shan, Kachin le Chin kha a rak sawm hna i 1947 January 12 ah Panglong Tonpumhnak le lungtlin minthutnak zong an rak tuah.

A tlangpi in kan ram cu Thi Baw Min an tlaih hnu ah Mirang kuttang ah a tla. 1948 January 4, zinglei suimilam 4:20 ah, โ€œMyanmar ram a luat,โ€ tiah vawleipi theih in thanh a si. Cuticun, kan ram cu Pyidaungsu Thamada Myanmar Naingngantaw The Republic of the Union of Myanmar” tiah auh le thlen a si.

๐Œ๐ข ๐ซ๐š๐ฆ๐๐š๐ง๐  ๐ค๐ฎ๐ญ ๐‹๐ฎ๐š๐ญ๐ง๐š๐ค ๐๐ข ๐ข๐ง ๐ฆ๐š๐ก ๐ซ๐š๐ฆ ๐‘๐š๐ฅ๐ค๐š๐ฉ ๐ค๐ฎ๐ญ ๐š๐ก
================
Pyidaungsu Thamada Myanmar Naingngantaw cu Parliament Democracy hruai ning phung in kan i hruai lai tiah thanh a rak si. 1947 kum ah phunghram an rak ser. 1947 kum phunghram ning in Myanmar ram a pakhatnak bik President cu Shan miphun ๐‘ต๐’š๐’‚๐’–๐’๐’ˆ ๐‘บ๐’‰๐’˜๐’† ๐‘บ๐’‚๐’˜๐’ƒ๐’˜๐’‚๐’ˆ๐’š๐’Š ๐‘ผ ๐‘บ๐’‚๐’ ๐‘บ๐’‰๐’˜๐’† ๐‘ป๐’‰๐’‚๐’Š๐’Œ a si. Prime Minister “Vungyigyoke” cu ๐‘ผ ๐‘ต๐’– a si. Parliament Democracy chan 1948-1962 kum tiang hi PM U Nu nih a hruai i President hna hi an min zong a lang huaha lo. Aruang cu 1947 kum phunghram ruang ah a si. Phundang cun, Prime Minister kha nawlngeihnak sang bik pek a si ca ah a si.

President cu a cung bik ah a um nain, phungrelnak caang 45 by 46 ruang ah Cozah uknaklei kong ah nawl a ngei lo. Phundang cun, Prime Minister nawlngeihnak tang ah President cu a um ti khawh awk ding khin a um.

2008 phunghram tu ahcun President kha cung bik ah a um. Asinain, President lila zong cu Ralkap nih an uk “indirect controlling” thiamthiam. Cuticun, kan ram cu 1962 kum ah U Ne Win nih nawlngeihnak a laak i a duhpoh in a hruai. Kum 70 renglo mi ramdang kuttang ah si loin mah ram Ralkap kuttang ah kan tla. Nihin zong ah kan doh cuahmah mi cu Ramdang pennak ral si loin mah ramchung ralkap chiahru lila kan do. Cucaah, vawlei cung ram sifak bik hna lak ah kan i tel peng rih.


๐‰๐š๐ง๐ฎ๐š๐ซ๐ฒ ๐Ÿ’ ๐กi
=========
Zeiti a va si hmanh ah January 4 cu kanmah le kan umnak cio in kan upat. Kan hngalh caamcin i kan tuah zungzal fawn. U Nu, U Ne Win le Than Shwe nih caantha an rak i laak riangmang i mi ramdang kut ah chanh si loin anmah kut in rammi cu an kan nawnnok hnu ah an zumhraihmi “tapeh” kut ah chan khat hnu chan khat nawlngeihnak cu an chanh i nihin tiang vawlei cung Ramchung Ralthawh ‘Civil War’ sau bik ram ah kan i tel.

Cuti asiah, Luatnak Ni ‘Independence Day’ kan ulh-amh mi le kan tuah zungzal mi hi zeibantuk sullam dah a ngeih kun? Mi ramdang kuttang in kan luatnak philhlonak ca lawng ah maw kan hman rih lai? 2010 kum ah siseh, 2015 kum ah siseh, Cozah thar a kai kan ti nain nawlngeihnak taktak cu Ralkap kut thiamthiam ah a um. Cucu pei Tlangcungmi nih kan duhlo i nihin tiang kan kheel cu. Hriam he dohthlennak kan tuah cu.

Hi kong ah 2015 kum thimnak a dihka ah catlang tawite ka rak tenh/tial mi a um. Cucu, โ€œ๐‘ต๐’Š๐’‰๐’Š๐’ ๐’‚๐’‰๐’„๐’–๐’ ๐‘ด๐’š๐’‚๐’๐’Ž๐’‚๐’“ ๐’‰๐’Š ๐’„๐’‰๐’†๐’–๐’•๐’‰๐’–๐’Ž ๐’‚๐’‰ ๐’‚๐’‚ ๐’„๐’‰๐’†๐’–. ๐‘น๐’‚๐’๐’Œ๐’‚๐’‘,National League for Democracy ๐‘ช๐’๐’›๐’‚๐’‰ ๐’๐’† ๐‘ป๐’๐’‚๐’๐’ˆ๐’„๐’–๐’๐’ˆ๐’Ž๐’Š ๐’•๐’Š๐’Š๐’ ๐’Œ๐’‚๐’ ๐’Š ๐’„๐’‰๐’†๐’–. ๐‘ฏ๐’Š๐’•๐’Š ๐’๐’Š๐’๐’ˆ ๐’Š๐’ ๐’Œ๐’‚๐’ ๐’“๐’‚๐’Ž ๐’‚ ๐’Œ๐’‚๐’ ๐’‘๐’†๐’๐’ˆ ๐’Œ๐’ ๐’‚๐’‰๐’„๐’–๐’, ๐’๐’–๐’– ๐’”๐’†๐’‰๐’•๐’– ๐’…๐’Š๐’๐’ˆ ๐’‚๐’‰ ๐’Œ๐’‚๐’ ๐’›๐’–๐’‚๐’• ๐’Ž๐’Š ๐‘ช๐’‰๐’Š๐’›๐’‚๐’˜๐’‰ ๐’๐’Š๐’‰ ๐’Œ๐’‚๐’ ๐‘บ๐’‚๐’‘๐’‰๐’†๐’“๐’‰ ๐’‚ ๐’‡๐’Š๐’“ ๐’…๐’Š๐’‰ ๐’ƒ๐’‚๐’๐’•๐’–๐’Œ ๐’‚ ๐’”๐’Š ๐’•๐’† ๐’๐’‚๐’Š,โ€ tiah ka rak tial.

Ataktak ah kan sapherhbawm cu uico rual nih an tlik ‘an zaampi’. A sapherh cu chimlo meicung tumting nih a zelh mi sapherhbawm koko hmanh an tam. Uico theo cu, โ€œ๐‘ด๐’‚๐’‰ ๐’ƒ๐’‚๐’˜๐’Ž๐’‰๐’๐’‚๐’Œ ๐’”๐’‚๐’‘๐’‰๐’‚๐’˜ ๐’‚๐’ ๐’•๐’‚๐’Ž,โ€ ti a si lo maw kha?

Asinain, nihin tu ahcun, “๐‘๐š๐ฅ๐ค๐š๐ฉ ‘๐๐š ๐“๐š๐ฐ๐ข ๐ญ๐ž๐œ๐ก๐ฎ๐ง๐ ’ ๐ฅ๐ž ๐‘๐š๐ฆ๐ฆ๐ข ๐Œ๐ข๐ณ๐š๐ฉ๐ข ๐Š๐จ๐ฆ๐ก,” tiin kan i then cang.

๐‚๐ก๐š๐ฉ๐œ๐ก๐ฎ๐š๐ง ๐ก๐ง๐ฎ ๐š๐ก ๐ญ๐ก๐š๐ซ๐œ๐ก๐ฎ๐š๐ก ๐ญ๐ก๐š๐ง ๐ฆ๐ข ๐œ๐š๐›๐ข๐š ๐š ๐ฌ๐ข.
Laknak The Hakha Post

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*